Yakın zamanda Netflix veya Amazon Prime’da şiddet içerikli bir dizi veya film izlediniz. Muhtemelen istemeden denk geldin ve sahnelerin heyecanına kapıldın. Çünkü ölüm, kan ve şiddet her zaman bir kalabalığı cezbetmiştir. Antik Romalılar Kolezyum’u katletmek için akın etti ve halka açık infazlar büyük gişe rekorları kırdı. Modern çağda film yönetmeni Quentin Tarantino: “Filmlerdeki şiddet harikadır.” dedi. Yüksek hasılat yapan filmlerin %90’ı şiddet içerir.
Bu tür yapımların olumsuz etkileri olabileceği konusunda herkesin hemfikir olduğunu düşünüyoruz. Ama neden şiddeti izlemekten kendinizi alıkoyamadığınızı düşünüyorsunuz? Cevaplar içeriğimizde! ?
Kaynak:https://theconversation.com/from-tara…
İş bir şey izlemeye gelince, bazı insanların şiddet içerikli medyadan keyif alma/bundan etkilenme olasılığı daha yüksektir.
Erkek olmak, agresif olmak ve daha az empatik olmak, ekranda şiddet izlemekten daha çok keyif almanın sebepleri olabilir. Şiddet içerikli medyayı sevmeyle ilişkili bazı kişilik özellikleri de vardır. Dışa dönük, heyecan/aksiyon arayan ve deneyime daha açık kişiler şiddet içeren filmler izlemeyi tercih ediyor.
Alçakgönüllü, başkalarına karşı sempati ve empati duyguları geliştirmiş ve son derece uyumlu insanlar, şiddet içeren medyayı daha az sevme eğilimindedir.
Bir teori, şiddeti izlemenin katartik olduğu ve saldırganlığımızı ifade etmemize neden olduğudur. Bu teoriye göre, öfkeli insanlar şiddet içeren içerikleri seyrettiklerinde daha da sinirleniyorlar.
Korku filmlerine özgü çalışmalardan elde edilen daha yeni araştırmalar, şiddeti izlemekten hoşlanan üç insan kategorisi olabileceğini ve her birinin kendi nedenleri olduğunu öne sürüyor.
Bir kümeye “adrenalin bağımlıları” adı verildi. Çünkü heyecan ve aksiyon arayanlar yeni ve ağır deneyimler isterler; şiddeti izlemekten heyecan duyma olasılıkları daha yüksektir. Bu kümenin bir kısmı, oburlarının acı çektiğini görmekten hoşlanan insanlar olabilir. Sadist olarak da adlandırılabilecek bu kişiler, başkalarının acısını normalden daha fazla hisseder ve bundan zevk alırlar.
Diğer grup, bir şeyler öğrendiklerini düşündükleri için şiddeti izlemekten keyif alıyor.
Korku üzerine yapılan araştırmalarda, bu tür insanlara “beyaz boğumlular” denir. Adrenalin bağımlıları gibi kaygı izlerken ağır duygular yaşarlar. Ancak bu duygulardan hoşlanmazlar. Nasıl hayatta kalacaklarına dair bir şeyler öğrenmelerine yardımcı olacağı inancıyla izliyorlar.
Bu, makul bir şekilde iğrenç, acı verici deneyimlerden zevk almak olarak bilinen ‘iyi huylu mazoşizm’ için bir nevi emsaldir. Biraz acıya dayanabilirsek bir şeyler kazanabileceğimiz inancına dayanır. Nasıl ‘acı verici’ utanç verici bir komedi bize sosyal beceriler öğretebilirse, şiddeti izlemek de bize hayatta kalma becerileri öğretebilir.
Son küme bahsettiğimiz her iki kümeyi de kapsamak üzere. Şiddeti izlemenin duygularından zevk alıyorlar ve bir şeyler öğrendiklerini düşünüyorlar.
İnsanların bir şeyler öğrenebileceklerini düşündükleri için ekranda hayırsever şiddeti izlemekten keyif aldıkları fikrine ‘tehdit simülasyonu teorisi’ denir.
Bu teori, şiddeti izlemekle en çok ilgilenen bireylerin (saldırgan genç erkekler) aynı zamanda bu tür şiddetle rekabet etme veya bu tür şiddete başvurma olasılıklarının da yüksek olduğu gözlemlerine dayanmaktadır.
Bu, korku hayranlarının ve aşırı derecede meraklı bireylerin COVID-19 salgını sırasında ruhsal olarak daha güçlü olduklarını tespit eden yakın tarihli bir çalışmayla da destekleniyor.
Ancak aslında sevilen şey şiddetin kendisi olmayabilir. Bir çalışmada, araştırmacılar iki set insana 1993 yapımı ‘Kaçak’ filmini gösterdiler. Bir sette kurgulanmamış bir sinema gösterilirken, diğer sette tüm şiddetin kurgulanmış bir versiyonu gösterildi.
Ancak her iki set de sinemadan eşit derecede keyif aldı. Hatta insanların filmlerin şiddet içermeyen versiyonlarından şiddet içeren versiyonlarından daha çok keyif aldığına dair kanıtlar var.
Pek çok insan, şiddetin kendisinden ziyade şiddetle örtüşen bir şeyden keyif alıyor olabilir. Örneğin şiddet, insanların zevk alabileceği gerilim ve endişe yaratır.
Başka bir olasılık da, insanların zevk aldığı şeyin şiddet değil, bir düşünme eylemi olmasıdır. Şiddeti görmek/izlemek, çok değer verdiğimiz insanlık hali üzerine düşünmemizi sağlar.
Başka teoriler de var. ‘Uyarıcı aktarım teorisi’, şiddeti izlemenin onu izledikçe bizi kışkırttığını/tetiklediğini ileri sürer.
‘Yasak meyve hipotezi’, onu çekici kılan şeyin şiddetin yasaklanması olduğunu ileri sürer.
Ayrıca izlemekten keyif aldığımız şey şiddetten çok ceza olabilir. Çünkü televizyondaki şiddetin yarısından azı zalimler tarafından işin ehli tarafından uygulanıyorsa da, yapanların cezalandırılacağı düşüncesi pek çok kişiyi sevindiriyor.
Aslında tüm bunlar, medya şirketlerinin bize çoğumuzun istemediği veya ihtiyaç duymadığı şiddeti veriyor olabileceğini gösteriyor.
Bu nedenle, başka hangi kurumsal, politik veya ideolojik güçlerin dünya çapında ekranda şiddeti teşvik edebileceğini düşünmeye değer.
Ekranlardaki şiddet de gerçeklikten kopmamıza neden olabiliyor. Suç oranları düştüğünde, ekrandaki şiddet suçun arttığını düşünmemize neden olabilir.
Filmler ayrıca şiddetin insan vücudu üzerindeki gerçek etkisini ve kadın ve çocuklara yönelik şiddetin gerçek yüzünü gizleyebilir veya yanlış temsil edebilir.
Amerikalı siyaset bilimci Samuel Huntington’a göre:
“Batı dünyayı fikirlerinin üstünlüğüyle değil, örgütlü şiddet kullanımındaki üstünlüğüyle kazandı. Batılılar bu gerçeği birçok kez unutuyor; Batılı olmayanlar asla yapmaz.’
Bu nedenle, ekranlardaki fabrikasyon şiddetin dünyamızda nasıl gerçek şiddete hizmet ettiğinin her zaman farkında olmamız gerektiğini söylüyoruz.
